Türk Bankacılık Tarihinde Yolculuk : Osmanlı Bankası Müzesi ~ YOLDAKİ İZLER

13 Mayıs 2014 Salı

Türk Bankacılık Tarihinde Yolculuk : Osmanlı Bankası Müzesi

12:37

https://plus.google.com/100719724565080065830?authuser=0

No comments

Orta okul yıllarından hatırladığım Osmanlı Bankası'nın yeşil zemin üstüne çınar ağaçlı bir logosu vardı. Reklamlarında 100 yıllık geçmişi ile övünürdü. Sonra Fazıl Say'ın piyano ile Mozart'ın Türk Marşı'nı çalarken salona Mehter Takımının girip düet yaptıkları bir reklam filmi çıktı karşımıza. Osmanlı Bankası, Garanti Bankasına dahil olarak ticari varlığını sonlandırması anlatılıyordu bu reklamda. 100 yıllık geçmişten geriye kalanlar ise Osmanlı Bankası Müzesi kaldı. Osmanlı Bankası'nın arşivi müzeye çevrilen genel müdürlük binasının kasa dairelerinde sergilenmekte. Senetler, bonolar, banknotlar, personel fotoğrafları, kasa defterleri, emisyon defterleri, müşteri bilgileri. Hepsi çok değerli vesikalar. Osmanlı son dönemi ve Cumhuriyetin ilk yıllarını kapsayan ve Türk bankacılık tarihine ışık tutan bir bir önem sahip.

Osmanlı Bankası, Bank-ı Osmani-i Şahane adıyla kuruluna ilk Türk bankaları arasında. İngiliz ve Fransız ortaklığı olmasına rağmen verilen para basma imtiyazı ile devlet bankası hüviyeti kazanmış. Cumhuriyet'in ilk yıllarında Merkez Bankası kurulana kadar da bu görevini yerine getirmiş. Osmanlı döneminde 80'i aşkın şubesi büyük bir alanda faaliyet göstermiş. Şubeleri neredeyse Osmanlı'nın sınırlarını çiziyor gibi. 1930'lu yıllarda ise özel banka statüsü kazanarak günümüze kadar varlığını sürdürmüş. 1996 yılında ana hissedar Paribas Bankası hisselerini Garanti Bankasına devretmiş. 2001 yılındaki kriz ile birlikte ticari hayatı sonlandırılmış.

Bankanın Karaköy Voyvoda (Bankalar) Caddesi'ndeki genel müdürlük binası Fransız Levanten mimar Alexandre Vallaury tarafından 1890 yılında yapılmış. Meşhur Kamondo Merdivenlerinin karşında sağda çok ilginç bir bina. Ön ve arka cephelerde neoklasik ve oryantalist mimari üslup farklı şekilde uygulanmış. Bu açıdan benzersiz bir özelliği sahip. Günümüzde bina Garanti Bankasının kültür-sanat kurumu Salt bünyesinde Salt Galata adında bir kültür merkezi olarak işlevine devam ediyor. Kütüphane, sergi alanları, atölyeler, dükkan ve kafeler barındırmakta. Birbirinde güzel sergilere ev sahipliği yapmakta.